สำหรับตำบลบ้านเดื่อ อำเภอเมือง จังหวัดหนองคาย เป็นชุมชนเก่าแก่ที่ก่อตั้งขึ้นประมาณ ปี พ.ศ. 2400 ชื่อ "บ้านเดื่อ" มาจากการพื้นที่บริเวณนี้มีต้นมะเดื่อขึ้นอยู่จำนวนมาก มีลักษณะทางภูมิศาสตร์ที่สำคัญคืออยู่ ติดริมแม่น้ำโขง ซึ่งเป็นเส้นกั้นพรมแดนธรรมชาติระหว่างไทยกับลาว ปัจจุบันตำบลบ้านเดื่อประกอบไปด้วย 16 หมู่บ้าน ประชากรทั้งหมด 7,400 คน สภาพทางเศรษฐกิจและสังคม ชาวตำบลบ้านเดื่อมีประชากร ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ลาวหรือไทน้อย มีสำเนียงภาษาพูดแบบลาวเวียงจันทน์ ยึดถือขนบธรรมเนียมประเพณีวัฒนธรรม ฮีต 12 คอง 14 แบบชาวลุ่มน้ำโขง มีการแต่งกายที่เป็นเอกลักษณ์นิยมใส่เสื้อย้อมสีมะเดื่อนุ่งผ้าซิ่นลายพญานาค ชาวบ้านเดื่อมีวิถีชีวิตแบบเรียบง่าย ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ทำนา ปลูกผักแบบขั้นบันไดริมโขงทำประมงพื้นบ้าน และเลี้ยงปลากระชัง

ต่อมาจึงได้มีการพัฒนาสู่หมู่บ้านท่องเที่ยววิถีเกษตรและวัฒนธรรมลุ่มน้ำโขง และเส้นทางท่องเที่ยวสายมะเดื่อ ซึ่งเป็นพรรณไม้อัตลักษณ์ของชุมชนบ้านเดื่อที่นำทุกส่วนมาใช้ประโยชน์ ทั้งทำอาหารและเครื่องดื่ม แปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ และนำมาย้อมสีผ้า จนได้รับคัดเลือกจากกระทรวงวัฒนธรรม ให้เป็น 1 ใน 10 สุดยอดชุมชนต้นแบบ "เที่ยวชุมชน ยลวิถี" ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568

ชุมชนบ้านเดื่อ ร่วมกับเทศบาลตำบลบ้านเดื่อ วัดอุทุมพร กระทรวงวัฒนธรรมการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา และภาคีเครือข่าย จึงได้กำหนดจัดกิจกรรมพิธีเปิดสุดยอดชุมชนต้นแบบ "เที่ยวชุมชน ยลวิถี" ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2568 และกิจกรรมฮอดอีสานฮอดบ้านเดื่อ ในครั้งนี้ขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างการรับรู้เส้นทางท่องเที่ยวสุดยอดชุมชนต้นแบบ "เที่ยวชุมชน ยลวิถี" ยกระดับทุนทาง วัฒนธรรมต่อยอดการท่องเที่ยววิถีชุมชน เกิดการบูรณาการของหน่วยงานในพื้นที่ในการ ส่งเสริมสนับสนุนชุมชนอย่างเป็นรูปธรรมและสร้างงาน สร้างรายได้ให้แก่คนในชุมชน.