นางอ้อมบุญ ทิพย์สุนา เลขาธิการ สมาคมเครือข่ายสภาองค์กรชุมชนลุ่มน้ำโขง 7 จังหวัดภาคอีสาน (คสข.) กล่าวถึงที่มาของกิจกรรมดังกล่าวว่า  เกิดจากสถานการณ์ปัญหาแม่น้ำ โขงที่ได้รับผลกระทบจากการก่อสร้างเขื่อนกั้นแม่น้ำ ทั้งใน ประเทศจีนและลาว ส่งผลให้เกิดผลกระทบข้ามพรมแดนต่อประเทศท้ายน้ำ ซึ่งปัญหาดังกล่าวสะสมมาอย่างยาวนาน การแก้ไขปัญหาในระดับนโยบาย ที่ทาง คสข.ได้ดำเนินการเสนอมาตรการไปยังรัฐบาล รวมทั้งสิ้น 7 ข้อ อยู่ในระหว่างการดำเนินการ  โดยได้มีการพูดคุยอย่างเป็นทางการกับทางสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สทนช.) และกระทรวงการต่างประเทศ และที่มีความเคลื่อนไหวอย่างต่อเนื่องคือการดำเนินงานจัดทำแผนพัฒนาด้านการประมงและการเกษตรปี 2566-70 เพื่อบรรเทาผลกระทบต่อประชาชนในลุ่มน้ำโขง 8 จังหวัด  ภายใต้ภารกิจของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์

หนึ่งรูปธรรมการแก้ไขปัญหาเพื่อบรรเทาผลกระทบและสร้างความร่วมมือภายใต้การดำเนินการโครงการ “บุญผ้าป่าเพื่อกองทุนบ้านปลาหน้าวัด” ที่ภาคส่วนต่างๆ ร่วมกันจัดทำขึ้น  เป็นความร่วมมือของภาครัฐ ชุมชน ประชาสังคมในการพยายามหาทางแก้ไขปัญหา ด้วยการจัดตั้งกองทุนเพื่อจัดหาอาหารปลา ฟื้นฟูระบบนิเวศด้วยการสร้างบ้านปลา กำหนดเขตอภัยทานหน้าวัดตามที่ชุมชนเห็นร่วมกัน นอกจากนี้กรมประมงยังมอบอุปกรณ์ชุดเพาะฟักเคลื่อนที่ (Mobile Hatchery) แก่ชาวประมงแม่น้ำโขง ทำการปล่อยพันธุ์ปลาพื้นถิ่นลงสู่แม่น้ำ โขง จำนวน 300,000 ตัว อาทิ ปลาสวาย ปลาตะเพียนขาว ปลากระโห้ ปลาสร้อยขาว ปลากาดำ ปลาโมง และ ปลาบ้า โดยเงินรายได้จากกองบุญส่วนหนึ่งจะสมทบเข้ากองทุนสำหรับจัดหาอาหารปลาเพื่อความต่อเนื่องของโครงการซึ่ง

พระอธิการพิทักษ์ชัย จารุธัมโม เจ้าอาวาสวัดหายโศก ต.สังคม กล่าวว่า  การดำเนินงานในครั้งนี้เป็นจุดเริ่มต้นของความร่วมมือเพื่อแก้ปัญหาในมิติใหม่ ที่ภาครัฐให้ความสนใจ ทุกภาคส่วน เข้ามามีส่วนร่วม อีกทั้งโครงการยังมุ่ง หวังที่จะขับเคลื่อนไปสู่พื้นที่วัดอื่นๆ ตลอดลำน้ำโขง 

นายอำนาจ ไตรจักร ประธานองค์กรชุมชนลุ่มน้ำโขงจังหวัดนครพนม ร้องขอให้หน่วยงานช่วยประสานกลไก 2 ฝั่งโขงเพื่อขับเคลื่อนโครงการร่วมกับประเทศเพื่อนบ้านในระดับชุมชนต่อชุมชน และขยายระดับต่อไปในอนาคต  และได้เสนอแผนงานดังกล่าวนี้ บรรจุในแผนงานที่กำลังดำเนินการร่วมกับกระทรวงเกษตรและสหกรณ์

ด้านรองอธิบดีกรมประมง  นายเฉลิมชัย สุวรรณรักษ์ ได้กล่าวถึงการจัดทำแผนงานในครั้งนี้ว่า ถึงแม้จะมีข้อจำกัดค่อนข้างมากมากในกระบวนการจัดทำแผนทั้งเรื่องเวลา การมีส่วนร่วม และงบประมาณแต่ถือว่าเป็นจุดเริ่มต้นที่หน่วยงานภาครัฐภายใต้สังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์จะได้เริ่มต้นแก้ไขปัญหาผลกระทบที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงสภาพนิเวศแม่น้ำโขงอย่างมีทิศทางร่วมกับประชาชน และกรมประมงพร้อมที่จะดำเนินการช่วยเหลือซึ่งจำเป็นต้องอาศัยการสนับสนุนจากหน่วยงานต่างๆ ทั้งภาครัฐ และเอกชนขับเคลื่อนโครงการร่วมกัน

ส่วน ดร.สมเกียรติ ตระกูลฟาร์มธวัช รองนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดหนองคาย ได้กล่าวถึงการดำเนินงานที่ทำร่วมกันในครั้งนี้ว่า เป็นกิจกรรมที่น่าส่งเสริมมาก และทางองค์การบริหารส่วนจังหวัดหนองคาย ยินดีให้ความช่วยเหลือ สนับสนุนทั้งเครื่อง อุปกรณ์ และงบประมาณ  การส่งเสริมอาชีพทั้งผ่านกลุ่มเกษตรกร และจะหารือกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นริมฝั่งแม่น้ำโขง หลังเลือกตั้งท้องถิ่นแล้วเสร็จ เพื่อจัดทำแผนสนับสนุนการดำเนินงานพื้นที่ที่มีความพร้อมอันจะเป็นการปกป้องทรัพยากรธรรมชาติและเยียวยาผลกระทบให้กับพี่น้องประชาชนชาวลุ่มน้ำโขงต่อไป.